Astigmatic (album)
Wykonawca albumu studyjnego | ||||
Krzysztof Komeda | ||||
Wydany | ||||
---|---|---|---|---|
Nagrywany | ||||
Gatunek |
jazz, jazz nowoczesny | |||
Długość |
46:00 | |||
Wydawnictwo |
Polskie Nagrania „Muza” | |||
Album po albumie | ||||
|
Astigmatic – czwarty album studyjny Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego, wydany w 1966 roku. Przez wielu recenzentów, krytyków i słuchaczy uważany jest za jedno z największych dokonań muzycznych zarówno Komedy, jak i całej polskiej szkoły jazzowej[1][2][3][4].
Produkcja
[edytuj | edytuj kod]Zbigniew Namysłowski tak opisał okres tworzenia płyty:
Wszystko było na łapu-capu. [...] Właściwe próby do nagrania i samo nagrywanie odbywały się w tym samym czasie. Wszystkiego uczyliśmy się w chwili nagrywania. Sekcja rytmiczna i w ogóle cały skład grupy powstał zupełnie przypadkowo [...] Cała płyta Astigmatic powstała w ciągu jednej nocy w Filharmonii Narodowej[3]
Teksty i inspiracje
[edytuj | edytuj kod]Album to trzy rozbudowane utwory autorstwa samego Komedy. „Kattorna” oparta została na motywie z filmu Henninga Carlsena pod tym samym tytułem (pol. Kocice), zaś „Svantetic” poświęcony jest szwedzkiemu poecie i przyjacielowi Komedy Svante Foersterowi[5].
Odbiór
[edytuj | edytuj kod]W Polsce
[edytuj | edytuj kod]Ówczesna władza nie tolerowała zarówno muzyki Komedy, jak i całej muzyki jazzowej, uważając ją za przejaw zepsucia Zachodu. Kiedy artysta starał się o przyjęcie do ZKP, wraz z podaniem złożył swoje nagrania, m.in. z Astigmatic. Nie został jednak przyjęty, a jego nagrania uznano za „zbyt powierzchowne”[6].
Sława i uznanie przyszły dopiero po latach. Płyta zdobyła tytuł „najlepszego albumu polskiego jazzu wszech czasów”[7][8] według czytelników magazynu Jazz Forum. Astigmatic został doceniony też przez słuchaczy radiowej Dwójki: zajął 2. miejsce w plebiscycie „Najlepsze płyty jazzowe wszech czasów”[9] oraz 1. miejsce wśród „Najlepszych nagrań w historii polskiego jazzu”[10].
Poza Polską
[edytuj | edytuj kod]Richard Cook i Brian Morton w ogromnym przewodniku płytowym The Penguin Guide to Jazz on CD wśród kilku najważniejszych płyt w historii jazzu wymienili właśnie Astigmatic (innym polskim albumem w tym gronie jest Leosia Tomasza Stańki)[11], zaś założyciel wytwórni płytowej ECM, Manfred Eicher uznał tę płytę za kamień milowy w historii jazzu[6]. Krytyk Stuart Nicholson określił płytę „znaczącym odejściem od dominującego amerykańskiego podejścia [do jazzu] i jednocześnie powstaniem konkretnej europejskiej estetyki.”[12]. W lutym 2008 roku Hans J. Wulff. podczas kilońskich wykładów dotyczących badania muzyki filmowej, na których przybliżał sylwetkę Krzysztofa Komedy, zaznaczył, że w podobnym tonie o płycie wypowiadali się ówcześni eksperci sceny jazzowej[13].
Lista utworów
[edytuj | edytuj kod]Źródło: KPPG[14].
- Strona A
1. „Astigmatic” 22:50 22:50
- Strona B
1. „Kattorna” 7:20 2. „Svantetic” 15:50 23:10
Skład
[edytuj | edytuj kod]Źródło: KPPG[14].
Komeda Quintet w składzie:
- Krzysztof Komeda – fortepian
- Rune Carlsson – perkusja
- Günter Lenz – bas, kontrabas
- Zbigniew Namysłowski – saksofon altowy
- Tomasz Stańko – trąbka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ KRZYSZTOF KOMEDA – „Astigmatic”. 26 lipca 2004. [dostęp 2014-12-13]. (pol.).
- ↑ Jazzis: Astigmatic. 24 kwietnia 2012. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b „Astigmatic” – Krzysztof Komeda Quintet. 07 czerwca 2011. [dostęp 2014-12-10].
- ↑ Slava Gliožeris: KRZYSZTOF KOMEDA Astigmatic. 7 lutego 2011. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ Astigmatic, Krzysztof Komeda: Product Description. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
- ↑ a b Donata Subbotko: Żółty mustang Krzysia – wywiad z żoną Krzysztofa Komedy. 23.04.2009. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
- ↑ Paweł Brodowski: SIEDEMDZIESIĄTAWKA. jazzforum.com.pl, 2009-09-09. [dostęp 2016-07-22]. (pol.).
- ↑ Marek Dusza: Komeda @80. rp.pl, 2011-04-27. [dostęp 2012-05-18]. (pol.).
- ↑ Poznaj najlepsze płyty jazzowe wszech czasów. polskieradio.pl
- ↑ Komeda na czele jazzowego topu wszech czasów! polskieradio.pl
- ↑ Tomasz Wiścicki. Sfilmowana historia polskiego jazzu. „Więź”. 11-12 (613), s. 126, 2009. Warszawa: Towarzystwo „WIĘŹ”.
- ↑ KRZYSZTOF KOMEDA: ASTIGMATIC. jazz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-30)]. jazz.com
- ↑ Hans Wulff: Kieler Beiträge zur Filmmusikforschung / Archiv der Komponisten. 15.10.2008. s. 2. [dostęp 2014-12-14]. (niem.).
- ↑ a b Astigmatic w Katalogu Polskich Płyt Gramofonowych
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona albumu na oficjalnej stronie komeda.art.pl. komeda.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-17)].